Door Erik Tenbült - Product Manager - KSE Process Technology B.V.
De totale mengvoederproductie krimpt in Nederland. Ik heb alleen niet het gevoel dat er veel minder geproduceerd wordt. Dit komt natuurlijk doordat in de mengvoederindustrie veel kleine vestigingen worden gesloten terwijl de grotere vestigingen meer moeten produceren in dezelfde fabriek. Vaak worden er aanpassingen aan de fabriek gedaan om de capaciteit te vergroten. Meer wegers, grotere menger of een extra perslijn zijn veel voorkomende uitbreidingen die doorgevoerd worden in de huidige fabrieken.
Uiteindelijk wordt hierdoor meer geproduceerd in een bestaande fabriek. Daarnaast gaat de productie van voorraadgerichte productie naar ordergerichte productie. Oftewel van MTS (Make to stock) naar MTO (Make to order). De operator moet dus meer klantorders gaan verwerken. Naast meer klantorders wordt er ook per uur meer geproduceerd. De batchgrootte gaat omhoog maar het aantal batches per uur wordt ook hoger en de norm gaat van 10 naar 12 of zelfs 15 batches per uur.
We gaan er even vanuit dat de orders binnenkomen via een order entry, dat er een logistieke afdeling is waar de ritten gepland en verladen worden en dat er een productieafdeling is. Deze drie afdelingen moeten goed samenwerken. De vraagstukken die dan ontstaan is bijvoorbeeld ‘wie is leidend’?. Moet logistiek zich aanpassen aan productie of moet productie zich aanpassen aan logistiek? Ook order entry die de bestellingen opneemt en aanpast heeft invloed.
De planner van het productieprogramma moet een goede afstemming hebben met logistiek en order entry. Order entry moet proberen om wijzigingen die klanten op het laatste moment doorgeven en spoedorders zo veel mogelijk te vermijden. Spoedorders zorgen voor onrust in de planning en de tonnen per uur van de fabriek gaan hierdoor flink naar beneden. De ritten die logistiek gepland heeft dienen op tijd bekend te zijn en logistiek dient ervoor te zorgen dat er een mix is van verschillende soorten voeders. Dus niet alleen de voeders inplannen die gemaakt worden op 1 perslijn want dan kan productie het niet halen en staan de andere perslijnen stil.
Er zijn meerdere trajecten om een goede afstemming te bereiken. Eén van die trajecten is om de productieplanning te stroomlijnen. Je kunt proberen om dit nog op de traditionele manier op te lossen. Alle orders worden uitgeprint en de operator maakt een soort van planning door verschillende klantorders bij elkaar te nemen dat precies één rit vertegenwoordigd. Het is vrij flexibel maar ook foutgevoelig. Een blaadje kan bijvoorbeeld simpelweg van het bureau vallen waardoor de klant uiteindelijk te laat zijn voer krijgt.
Er zijn al fabrieken waar ze eerst in Excel een planning maken van de productie. Daar wordt dan eventueel ook de eindcel bij gepland. Maar wat gebeurt er als een vrachtauto te laat terug is door bijvoorbeeld file, er komt een spoedorder binnen of de fabriek heeft een mechanische storing? Op dat moment moet de operator of planner snel kunnen ingrijpen en de planning eenvoudig aanpassen.
Via een productieprogramma kan een operator ondersteund worden. De operator heeft een overzicht van de lopende productieorders maar ook van de productieorders in de toekomst. Hij moet de mogelijkheid hebben om de komende 4 à 8 uur alvast in te plannen. Via theoretische productietijden kan bepaald worden of alle klantorders op tijd in de eindcel zitten en verladen kunnen worden. Gaten die ontstaan in de planning worden zichtbaar. Bijvoorbeeld dat er een perslijn voor een uur stilstaat. De operator moet bij calamiteiten snel een beslissing kunnen nemen. Welke ritten kunnen wel geproduceerd en verladen worden en welke ritten worden later geproduceerd?
Er zijn diverse planningstools in de markt aanwezig om dit te automatiseren. Vaak zit een dergelijk planningsysteem niet in het MES pakket. Het is een standalone systeem en moet geïntegreerd worden in het bestaande MES pakket. Op dat moment komen er diverse datastromen die vanuit de MES laag naar de externe planningstool gestuurd worden. Uiteindelijk is dit niet ideaal. De vraag is of de klant veel geld wil investeren voor een planningstool. Is het mogelijk om een planningstool met een ‘magic button’ te maken die ook nog rendabel is voor de mengvoederindustrie? Met een ‘magic button’ bedoel ik een systeem waar je klantorders ingooit en er een complete planning uit komt rollen. Houdt zo’n planningstool ook rekening met de contaminatie? Vooral in de premix industrie is/wordt dit toch wel een vereiste.
Een goede planningstool zonder ‘magic button’ in het bestaande MES systeem is naar mijn mening mogelijk. Hierdoor blijven de kosten nog redelijk beperkt. De bestaande planningstools zijn op dit moment te duur voor de mengvoederindustrie. De planningstool geeft inzicht in wat de operator gepland heeft. Daar kun je slimmigheden inbouwen voor de operator en planner maar ook een overzicht van de ritten met de corresponderende klantorders, keuze eindcel e.d. Een planningstool is één van de pijlers om het aantal batches per uur en daardoor de tonnen per uur te verhogen. Het zal niet direct het aantal batches sterk verhogen maar kan wel voor een stabiele en hogere productie zorgen.